Slaget ved Düna (1701)

The Crossing of the Düna (also known as Battle of Daugava or Battle of Spilves) took place during the Great Northern War on July 19, 1701 near the city of Riga, present-day Latvia. The Swedish king Charles XII was in hot pursuit of king Augustus II the Strong of the Polish–Lithuanian Commonwealth and Saxony. The crossing was easily made, and the coalition troops were quickly broken and retreated.

Spilve lahing oli Põhjasõja käigus 21. (8). juulil (Rootsi kalendri järgi 9. juulil) 1701 Liivimaal Riia all Daugava ääres toimunud Saksimaa kuurvürstiriigi, Kuramaa hertsogiriigi ja Vene tsaaririigi sõjaväe ning Rootsi sõjavägede vahel toimunud lahing, mille tulemusel purustati Saksi-Rzeczpospolita-Moskva väed ja vabastati piiramisest Riia linn.

21. (ukj, 8 vkj) juulil 1701 toiminud lahingus purustasid Rootsi väed kuningas Karl XII juhtimisel Saksimaa kuurvürstiriigi kaks korda suurema (20 000 meest) armee, mida juhatas Saksi vägede ülemjuhataja feldmarssal krahv Adam Heinrich von Steinau. Saksi vägede liitlastena osalesid lahingus ka Kuramaa regentvalitseja Ferdinand Kettler ja Rootsi riiki reetnud Liivimaa aadlik Johann Reinhold von Patkul.

1701. aasta kevadel oli Venemaa tsaar Peeter I saatnud liitlase, Saksi vägede tugevdamiseks vürst Anikita Repnini 18 soldati- ja 1 streletsipolguga, milles oli ligi 20 000 sõdurit. Krahv Adam Heinrich von Steinau enesekindluse tõttu jäeti aga enamik vene vägesid Kokenhauseni piirkonda ja Saksi vägedega ühines Riia all vaid 4000 sõdurit.

Kryssinga av Düna den 9. juli 1701 var ein svensk invasjon av Det polsk-litauiske samveldet etter at svenskane hadde sigra ved Narva seint i 1700. Den svenske kongen Karl XII var på jakt etter syskenbarnet, kong August II den sterke av Polen og Sachsen. Slaget vart ein stort svensk triumf og kryssinga gjekk lett. Dei fiendtlege soldatane vart raskt broten ned og spreidd under tilbaketrekkinga.

Slaget starta morgonen den niande. Den saksisk-polske armeen bestod av om lag 19 000 mann kommandert av den saksiske generalfeltmarskalken Adam Heinrich von Steinau. I det første åtaket kryssa om lag 7 000 svenskar Düna (Daugava), med støtte av tungt væpna skip, som i ly av røyk hadde klart å segle opp elva. Svenskane starta eit overraskingsåtak på dei polske og saksiske styrkane som hadde leir på den andre sida av Düna (Daugava) på Spilve-engene. Etter kvart som røyken forsvann, vart saksarane klar over kva som var på gang og gjekk med ein gong til motåtak. Den svenske styrken, personleg kommandert av kongen, trekte seg ikkje attende. Etter ein kort stillstand, klarte svenskane å danne formasjonen sin på ny og starta eit andre åtak. Etter to timar var slaget vunn. Den svenske armeen hadde klart å krysse elva og saksarane var i tilbaketrekking.

Under slaget vart det nytta små lekterar væpna med kanonar, så svenskane nytta både styrkar til lands og til sjøs, i tillegg til list (røyk) for å oppnå ein makelaus siger, som var nøye planlagt og godt utført.

Etter slaget fall Kurland til Sverige, og Karl XII og armeen hans marsjerte til Bauska, der armeen vart verande fram til 11. august.

Slaget vid Düna, även känt som Övergången vid Düna eller Slaget vid Riga, var ett fältslag under det stora nordiska kriget som stod den 9 juli 1701 vid floden Düna omedelbart norr om Riga, Lettland, mellan kung Karl XII:s svenska armé och kung August II, den starkes och Adam Heinrich von Steinaus polsk-sachsiska armé. Den svenska armén vann en avgörande taktisk seger.