Kristian V, kung av Danmark-Norge (1646 - 1699) [sv]

Kristian V (15. huhtikuuta 1646 – 25. elokuuta 1699) oli Tanskan ja Norjan kuningas vuodesta 1670 kuolemaansa saakka. Hän oli muuten kansan suosima kuningas, mutta tuhlasi valtion kassan epäonnistuneeseen yritykseen vallata Skåne takaisin Ruotsilta.

Kristian jatkoi isänsä aloittamaa itsevaltiuden kasvattamista ja aatelin vallan vähentämistä. Hän päästi ensi kertaa aatelittomat valtion virkoihin ja loi kaksi uutta arvonimeä, kreivin ja paronin. Lisäksi 16. joulukuuta 1648 hän antoi Kööpenhaminan juutalaisille luvan harjoittaa uskontoaan kotona tai vapailla julkisilla paikoilla.

Kristianilla oli kahdeksan lasta vaimonsa kanssa ja kuusi lasta rakastajattarensa kanssa.

Kristian V (15. april 1646–25. august 1699) var konge av Danmark og Noreg frå 1670 til 1699. Etter slekt var han medlem av fyrstehuset Oldenburg. Kristian V var eldste son av kong Fredrik III av Danmark-Noreg og dronning Sophie Amalie av Braunschweig-Lüneburg. Han vart fødd på Flensborghus ved Flensborg i 1646. I høve Kongeloven av 1665 var han eineveldig konge. I 1655 vart han hylla som tronfylgjar, 9 år gamal. Då han vart atten år fekk han sete i statsrådet, og fekk stor makt nest etter den eineveldige kongen. Då Fredrik III døydde i 1670 fekk Kongeloven for fyrste gong verknad ved arvefylgje. Den 24 år gamle arvekongen Kristian V vart den andre eineveldige kongen av Danmark-Noreg. Då han hadde arva trona, skulle han ikkje kronast, men vart i staden salva. Salvinga fann stad i Frederiksborg slottskyrkje.

I 1667 gifta Kristian seg med Charlotte Amalie av Hessen-Kassel. Fire år seinare ordna han det slik at den 16 år gamle elskarinna Sophie Amalie Moth, skulle bu nær Københavns Slott. Dronninga fødde sju born og elskarinna fem. Dei fem borna til elskarinna vedgjekk han offisielt å vera far til. Som takk vart Sophie Amalie utnemnd til grevinne av Samsø.

Christian V (født 15. april 1646 på Duborg slott i hertugdømmet Slesvig, død 25. august 1699) var eneveldig konge av Danmark og Norge 1670–1699, og tilhørte huset Oldenburg.

Christian ble født som eldste sønn av kong Frederik III og dronning Sophie Amalie på Duborg slott i Flensburg. I 1655 ble han hyllet som tronfølger bare 9 år gammel. Først som 18-åring fikk han sete i statsrådet, imidlertid uten større innflytelse – kongen var jo eneveldig. Ved Frederik IIIs død i 1670 trådte Kongeloven fra 1665 for første gang i kraft og den 24-årige arvekongen Christian V kunne bestige tronen som Danmark-Norges andre enevoldskonge. Ettersom han hadde arvet tronen, skulle han ikke krones, men ble i stedet salvet. Det skjedde i Frederiksborg slottskirke.

Christian giftet seg med Charlotte Amalie i 1667. Fire år senere installerte han sin 16-årige elskerinne, den offisielle maitressen Sophie Amalie Moth i umiddelbar nærhet av Københavns slott.

Dronningen fødte kongen syv barn og maitressen fem, som han offentligt vedkjente seg. Som takk ble Sophie Amalie utnevnt til grevinne av Samsø, som rikskansleren hadde mistet etter å ha blitt styrtet.

Kristian V, född 15 april 1646, död 25 augusti 1699, kung av Danmark och Norge 1670 till 1699.

Han var son till kung Fredrik III av Danmark och Norge och dennes gemål, drottning Sofia Amalia, hertiginna av Braunschweig-Lüneburg från födseln. Kristian var också svåger till den svenske kungen Karl XI, då han var äldre bror till dennes maka Ulrika Eleonora.